Đĩa ép ly hợp là gì? Cấu tạo, chức năng và cách hoạt động như thế nào?

Đĩa ép ly hợp hay còn được gọi là lá côn – Đây là một thành phần quan trọng trong hệ thống ly hợp, đặc biệt là trong quá trình điều khiển truyền động của xe. Nhiệm vụ quan trọng của đĩa ép ly hợp là tạo áp lực lên đĩa ly hợp, đẩy nó vào bánh đà, từ đó truyền lực để giúp hộp số hoạt động mượt mà và ổn định. Vậy cấu tạo của đĩa ép ly hợp và nguyên lý hoạt động của nó là gì? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Inmax để tìm hiểu về điều này.

Cấu tạo đĩa ép ly hợp

Đĩa ép ly hợp là một thành phần quan trọng trong bộ ly hợp (bộ côn) của xe ô tô, đặc biệt khi sử dụng hộp số sàn. Nhiệm vụ của nó là áp dụng lực để đẩy đĩa ly hợp vào bánh đà, truyền lực từ động cơ vào trục và ly hợp. Nhờ đó, chi tiết này đảm bảo hoạt động mượt mà và ổn định của bộ côn.

Đĩa ép ly hợp được hình thành từ 4 thành phần chính: moay ơ ly hợp với rãnh then hoa nối với trục sơ cấp, đĩa ma sát, cao su chịu xoắn và tấm đệm.

Chức năng của đĩa ép ly hợp

Có thể hiểu đơn giản rằng đĩa ép ly hợp là bộ phận trung gian giúp kết nối động cơ và toàn bộ hệ thống truyền động của xe số sàn với 2 chức năng chính:

• Liên kết hoặc ngắt kết nối chuyển động quay từ động cơ đến trục đầu vào của hộp số.
• Giảm nhẹ va đập khi ly hợp được kích hoạt, đồng thời đảm bảo truyền động được thực hiện một cách nhẹ nhàng và êm ái. Nhờ vào công dụng này, quá trình vận hành của chiếc xe trở nên ổn định và an toàn hơn.

Nguyên lý hoạt động đĩa ép ly hợp

Đĩa ép ly hợp là một thành phần quan trọng trong hệ thống ly hợp của các loại phương tiện giao thông, như ô tô và xe máy. Chức năng chính của đĩa ép ly hợp là truyền động từ động cơ đến hộp số bằng cách kết nối hoặc ngắt kết nối giữa động cơ và hộp số.

Khi bạn nhấn đạp pedal ly hợp, đĩa ép ly hợp sẽ được bật lên và tách ra khỏi bề mặt ly hợp. Điều này dẫn đến việc giảm áp lực giữa đĩa và bề mặt ly hợp, làm cho động cơ và hộp số không còn liên kết với nhau. Khi bạn thả pedal ly hợp, đĩa sẽ được ép lại vào bề mặt ly hợp, tạo ra áp lực và kết nối động cơ với hộp số, cho phép truyền động tiếp tục.

Quá trình này giúp chuyển đổi giữa các bài số và giữa các chế độ lái khác nhau một cách mượt mà và hiệu quả. Đĩa ép ly hợp thường được làm từ các vật liệu chịu nhiệt và ma sát để đảm bảo tuổi thọ và hiệu suất trong điều kiện hoạt động đa dạng.

Nhận biết và khắc phục hư hỏng đĩa ép ly hợp

• Hiện tượng xe ô tô côn “ra” không đồng đều

Khi phát hiện xe ô tô có hiện tượng côn “ra” không đều, biểu hiện của vấn đề này thường thể hiện qua việc xe rung mạnh hoặc giật mạnh khi nhả chân côn (bàn đạp ly hợp). Đây là dấu hiệu cho thấy đĩa ép ly hợp hoặc bàn ép – mâm ép lá côn có thể đang gặp vấn đề.

Bên cạnh đó, tình trạng đĩa ép ly hợp bị mòn, bề mặt không đồng đều hoặc bi T bị trượt cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Để khắc phục tình trạng, cần kiểm tra đĩa ép ly hợp để xác định xem có mòn hoặc bề mặt có vết láng không đều không, từ đó tiến hành các biện pháp sửa chữa hoặc thay mới nếu cần thiết.

• Ô tô xuất hiện hiện tượng chạy ì ạch hoặc bị trượt côn khi di chuyển địa hình dốc

Trong quá trình leo dốc, xe của bạn cần phải đảm bảo lực kéo đủ mạnh để vượt qua. Quá trình truyền động từ động cơ đến bánh xe chủ động đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất tối ưu. Nếu mô-men lực từ động cơ không được truyền đạt hiệu quả đến bánh xe chủ động, xe có thể trở nên “đuối sức” và gặp khó khăn khi leo dốc. Như đã biết, đĩa ép ly hợp đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình truyền động bằng cách ép chặt lá côn hoặc đĩa ma sát vào bánh đà.

Khi đĩa ép bị mòn hoặc có bề mặt không đều, chúng sẽ không thể áp dụng lực ép đồng đều lên toàn bộ bề mặt lá côn. Điều này có thể là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng xe trượt côn hoặc gặp khó khăn khi leo dốc. Biện pháp tốt nhất là chủ xe nên mang xe đến cơ sở sữa chữa gần nhất để được kiểm tra càng sớm càng tốt. 

• Quá trình đạp côn khá nặng nề hoặc hành trình bàn đạp dài hơn

Khi bạn cảm nhận đạp côn một cách nặng nề hoặc hành trình bàn đạp côn trở nên dài hơn, điều này là dấu hiệu rõ ràng của sự cố trong hệ thống ly hợp. Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này, bao gồm sự hỏng hóc của lò xo đĩa, vấn đề với Bi T trục trặc, hoặc tình trạng mòn một số thành phần như đĩa ép ly hợp, hay bàn ép. Do đó, khi bạn phát hiện hiện tượng này, việc quan trọng là tiến hành kiểm tra cẩn thận để xác định chính xác nguyên nhân gây ra vấn đề và sửa chữa kịp thời. 

• Hiện tượng chuyển số khó, máy kêu to nhưng không tăng tốc độ/di chuyển xe

Sự rò rỉ dầu động cơ hoặc dầu hộp số có thể gây tổn thương đến đĩa ép ly hợp và gây ra những hiện tượng trên. Do đó, khi thay đĩa ly hợp mới, quan trọng để kiểm tra mọi dấu hiệu của việc rò rỉ dầu và thực hiện biện pháp xử lý ngay lập tức để tránh tình trạng hư hỏng tái diễn. Để phòng tránh tình trạng này từ trước, nên thay thế cả phớt đầu và đuôi trục cơ, ngay cả khi chúng chưa bị rò rỉ dầu, nhằm đảm bảo ngăn chặn vấn đề có thể xảy ra trong tương lai.

Trên đây là các thông tin chi tiết về đĩa ép ly hợp mà Inmax đã tổng hợp để gửi đến quý bạn đọc. Hy vọng bài viết đã đem lại những kiến thức hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về ô tô. 

Truy cập vào Inmax.vn để xem thêm các bài viết liên quan:

• Trục khuỷu ô tô có cấu tạo và cách hoạt động như nào?
• Cấu tạo ly hợp ma sát, nhiệm vụ và nguyên lý hoạt động
• Ly hợp lò xo trụ: Cấu tạo và nguyên lý hoạt động